فنجان و دسته چیست؟

یک الگوی قیمتی فنجان و دسته در نمودار میله‌ای یک نشانگر تکنیکال است که شبیه به یک فنجان و دسته آن است که در آن فنجان به شکل یک "U"  پدیدار شده و دسته به صورت یک لغزش خفیف رو به پایین. سمت راست الگو معمولا دارای حجم معاملات پایین می‌باشد و ممکن است تنها 7 هفته طول بکشد و یا اینکه 65 هفته هم به درازا بیانجامد.

نکات کلیدی

• یک الگوی قیمتی فنجان و دسته در نمودار میله‌ای شبیه به یک فنجان و دسته که در آن فنجان به شکل یک "U" پدیدار شده و دسته به صورت یک لغزش خفیف رو به پایین.
• یک فنجان و دسته به عنوان یک الگوی ادامه دار گاوی(صعودی) برای تشخیص موقعیت‌های خرید استفاده می‌شود.
• معامله گران باید دستور توقف خرید را کمی بالاتر از خط روند بالایی دسته قرار دهند.

یک الگوی فنجان و دسته چه چیزهایی را به شما می‌گوید؟

تکنیکالیست آمریکایی ویلیام جی اونیل در سال 1988 الگوی فنجان و دسته (C & H) را در توضیحات ابزار تکنیکال با عنوان "چگونه از سهام کسب درآمد کنیم" در یک سری مقالات منتشر شده در تجارت روزانه سرمایه‌گذاران که خودش سال 1984 تاسیس کرده بود ، تعریف کرد. اونیل اندازه‌گیری قالب‌های زمانی برای هر بخش را نیز به مانند توضیحات با جزئیات کف‌های گرد که شکلی به مانند فنجان چای ایجاد می‌کنند را وارد کار کرد.

هر گاه یک سهام این الگو را تشکیل دهد این امکان وجود دارد که فشار فروش افزایش یابد چون احتمالا سرمایه‌گذارانی که قبلا در این سطح خرید انجام داده بودند تمایل به فروش دارند. فشار فروش احتمالا موجب توقف قیمت می‌گردد و همچنین مقداری تمایل در قیمت به ایجاد یک روند نزولی برای مدت چهار روز تا چهار هفته، قبل از حرکت به سمت سقف های بالاتر  ایجاد می‌کند. یک فنجان و دسته به عنوان یک الگوی ادامه دار گاوی(صعودی) برای تشخیص موقعیت‌های خرید استفاده می‌شود.

موارد زیر را در هنگام تشخیص الگوی فنجان و دسته مدنظر داشته باشید:

طول: به طور کلی، فنجان کشیده‌تر با کف "U" شکل‌تر سیگنال خرید قویتری ایجاد می‌کند. از فنجان های با کف تیز به شکل"V" دوری کنید.

عمق: در حالت ایده آل، فنجان نباید بیش از حد عمیق باشد. همچنین از دسته خیلی عمیق هم دوری کنید ، دسته باید در راستای نیمه بالایی فنجان شکل بگیرد.

حجم: زمانی که قیمت کاهش می‌یابد و در کف دایره ای شکل قرار می‌گیرد و زیر میانگین می‌ماند،حجم هم باید کاهش یابد؛ بعد از آن ،زمانی که سهم شروع به حرکت به سمت بالا می‌کند و به سمت سقف قبلی می‌رود حجم هم باید افزایش پیدا کند.

دستیابی مجدد به سطح حمایت قبلی الزاما نباید لمس با دفعات زیاد باشد؛ با این‌حال هر چه دسته بالاتر باشد حرکت قیمتی به سمت بالا واضحتر است.

مثالی از از استفاده الگوی فنجان و دسته

تصویر زیر یک فنجان و دسته واضح را نشان می‌دهد. دستور توقف خرید را کمی بالاتر از خط روند بالایی دسته قرار دهید. تنها در صورتی دستور باید لغو گردد که قیمت سطح مقاومت الگو را بشکند . معامله گران ممکن است شاهد مقداری لغزش قیمتی اضافه باشند و با اتخاذ سیاست تهاجمی ورود ،وارد یک روند افزایش قیمت جعلی شوند. روش دیگر، صبر کردن تا زمانی که قیمت بالاتر از خط روند دسته بسته شود است، پس از آن یک سفارش محدود کمی پایین‌تر از سطح شکست الگو  قرار دهید و اگر اصلاح قیمتی انجام گرفت سعی کنید سفارش را لغو کنید. خطر از دست رفتن معامله درصورتی که قیمت پولبک نزند وبه رشد ادامه دهد وجود دارد.

هدف قیمتی با اندازه‌گیری فاصله بین کف فنجان و سطح شکست الگو و قرار دادن همین مقدار فاصله در بالای محل شکست مشخص می‌گردد. برای مثال، اگر فاصله بین پایین سطح شکست (BREAK OUT) فنجان و دسته 20 واحد است، هدف قیمتی 20 واحد بالاتر از دسته الگو قرار می‌گیرد.  سفارشات توقف ضرر (حد ضرر) ممکن است زیر دسته یا زیر فنجان، بسته به ظرفیت ریسک‌پذیری معامله گر، قرار بگیرد.

حالا اجازه دهید یک مثال تاریخی در دنیای واقعی با استفاده از داده های شرکت Wynn Resorts (WYNN)، که در بورس نزدک نزدیک 13$ در اکتبر سال 2002 عرضه شد و پنج سال بعد به 154$ رسید، نشان دهیم.   کاهش قیمت متعاقب آن به فاصله دو واحد از قیمت اولیه عرضه عمومی (IPO) به پایان رسید، به مراتب بیش از  مقدار موردنظر اونیل برای سقف یک فنجان کم عمق در روند قبلی. موج بازگشتی پس از آن در سال 2011 به سقف قبلی رسید،تقریبا 10 سال بعد از اولین باری که آن را ثبت کرده بود. بخش دسته از انتظارات متداول و کلاسیک برای پولبک پیروی کرد و پس از ایجاد یک حالت گرد در نسبت اصلاحی 50٪ پس از 14 ماه مجددا به سقف قیمت برگشت. سهم در اکتبر 2013 جهش پیدا کرد و 90 واحد در 50 ماه به قیمت آن اضافه گردید.

محدودیت‌های استفاده از الگوی فنجان و دسته

مانند تمام اندیکاتورهای تکنیکال، فنجان و دسته باید توام با دیگر سیگنالها و اندیکاتورهای (نشانگرها) تکنیکال استفاده شود و قبل از تصمیم‌گیری باید این موارد بررسی گردند. به طور خاص در رابطه با فنجان و دسته، محدودیت‌هایی توسط استفاده‌کنندگان تشخیص داده شده است.  نخست اینکه تشکیل آن زمانبر است و ممکن است به تصمیم‌گیری دیرهنگام ختم گردد. در حالیکه یک ماه تا یک هفته زمان معمول برای شکل‌گیری یک الگوی فنجان و دسته است اما ممکن است تشکیل این الگو به صورت خیلی سریع انجام شود و یا اینکه سالها تشکیل آن زمان ببرد که موجب مبهم بودن آن در بعضی موارد می‌گردد. موضوع دیگر عمق بخش فنجان تشکیل شده است. گاهی اوقات یک فنجان کم عمق می‌تواند یک سیگنال باشد، در حالی که در مورد دیگری یک فنجان عمیق می‌تواند یک سیگنال نادرست تولید کند. در بعضی موارد فنجانی بدون دسته با مشخصات گفته شده شکل می‌گیرد. در نهایت، یک محدودیت مشترک در سراسر بسیاری از الگوهای تکنیکالی این است که می‌تواند در سهام با نقدشوندگی پایین غیر قابل اتکا باشد.